10 جاذبه گردشگری برتر شهر قزوین - وبلاگ ستاره

به گزارش وبلاگ ستاره، ایران در طول تاریخ طولانی خود، دو شاهراه ارتباطی عظیم داشته است. نخستین آنها شاهراه شرقی - غربی است که از خراسان شروع می گردد و به وسیله آذربایجان به آسیای صغیر و قفقاز راه می برد. این شاهراه، حلقه مهمی از جاده معروف ابریشم است. دیگری، شاهراهی است که جنوب و مرکز ایران را به شاهراه شرقی - غربی متصل می نماید. قزوین از جمله شهرهایی است که در نقطه اتصال این دو شاهراه قرار گرفته و در طول تاریخ، محل دیدار ایرانیان با یکدیگر و ایرانیان با دنیا خارج بوده است.

تاریخ و فرهنگ قزوین، آثار برجای مانده از گذشته و داشته های گردشگری این شهر را باید از این منظر آنالیز کرد. اینها را سیدمحمد بهشتی، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری می گوید که خودزاده قزوین است. با این حال، تنها عده اندکی از گردشگران ایرانی مثل او فکر می نمایند. برای اغلب مردم - خصوصاً تهرانیان - قزوین شهری است که برای رفتن به آذربایجان یا گیلان باید از آن عبور کرد. چیزی شبیه یک منزلگاه بین راهی، نه شهری که خود می تواند از مهم ترین مقاصد سفر در شمال ایران باشد.

شهر قزوین یکی از بیست شهر استان قزوین و مرکز این استان است. این شهر در فاصله 130 کیلومتری مرکز قرار گرفته و به وسیله عظیمراه و خط آهن از یک سو به تهران و از سوی دیگر به آذربایجان متصل می گردد. طبق سرتعدادی سال 1390، جمعیت شهر قزوین بالغ بر 381 هزارنفر است که حدود 32 درصد از جمعیت یک میلیون و 200 هزارنفری استان قزوین را شامل می گردد. اقتصاد این شهر از قدیم الایام مبتنی بر کشاورزی و بازرگانی بوده و در دوره معاصر، بخش صنعت و خدمات هم از رونق قابل توجهی برخوردار شده اند.

چشم اندازها و چالش های گردشگری

قزوین دارای زمستان هایی سرد و تابستان هایی نسبتاً خنک است و میانگین دمای سالانه اش به 14 درجه سانتیگراد می رسد. بدین ترتیب این شهر در مهمترین فصل سفر، یعنی فصل تابستان از آب و هوای مناسبی برخوردار است؛ ضمن آنکه باغستان های قزوین به مساحت حدود 2500 هکتار، همانند کمربندی سبز این شهر را فراگرفته و بر لطافت هوایش افزوده اند.

از دیدگاه تاریخی، قزوین یکی از کهن ترین مراکز استقرار انسانی و شکل یابی جوامع بشری در فلات ایران است. این شهر از دوره باستان به دلیل قرار گرفتن بر سر راه جاده ابریشم از آبادانی قابل توجهی برخوردار بود و در شروعین دهه های حکومت صفویان هم یکچند به مرکزی ایران برگزیده شد. از این رو، آثار تاریخی شکوهمند و پرتعدادی دارد که مهمترین سرمایه آن برای توسعه گردشگری به تعداد می فرایند. جدا از دسترسی مناسب جاده ای و ریلی، می توان گفت قزوین از نظر وجود زیرساخت های گردشگری در تنگنای شدید واقع شده است. هرچند طبق آمار ارائه شده از سوی مرکز آمار کشور، قزوین یکی از 10 مقصد مهم گردشگری ایران از شروع سال 1394 تا به امروز بوده است، اما مناطقی چون الموت و دریاچه اوان، بیش از شهر قزوین در جذب گردشگران پیروز بوده اند.

به باور محمدعلی حضرتی ها، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین، ضعف زیرساخت ها، خصوصاً کمبود فضاهای اقامتی و پذیرایی، مهم ترین مشکل حوزه گردشگری در قزوین است. این مقام مسئول می گوید: فضاهای اقامتی مطلوب برای اقامت مسافران در سطح استان وجود ندارد و ضریب اشغال تخت در فضاهای موجود حدود سه برابر میانگین کشوری است.

در حال حاضر، شهر قزوین دارای تنها یک هتل 4 ستاره و 2 هتل 2 ستاره است. ظاهراً نزدیکی قزوین به تهران یکی از عواملی است که بر ساخت مراکز اقامتی تأثیر منفی گذاشته است؛ زیرا گردشگرانی که از تهران به این شهر می آیند، ترجیح می دهند که در خاتمه روز به شهر خود بازگردند.

از این گذشته، ترافیک شدید در هسته تاریخی شهر قزوین و کمبود چشمگیر پارکینگ (در شرایطی که بسیاری از مردم با خودروی شخصی به این شهر سفر می نمایند)، موجب خستگی و دلزدگی گردشگران می گردد.

شهرداری قزوین برای حل معضل ترافیک، اقداماتی همانند خیابان کشی، تعریض معابر و احداث پارکینگ را در دستور کار خود قرار داده است؛ اما پاره ای از این اقدامات به شکلی تناقض آمیز، مستلزم تخریب کالبد یا حریم مهمترین آثار تاریخی این شهر هستند و با مخالفت سازمان میراث فرهنگی روبه رو شده اند. در واقع، تطابق مرکزیت اداری و تجاری شهر قزوین با مرکز تاریخی و گردشگری آن، مشکلاتی را فراهم آورده که حل آن به سادگی و بدون بهره گیری از تجربه شهرهای مشابه در جهان، ممکن نیست.

جاذبه های گردشگری قزوین

جاذبه های گردشگری داخل شهر قزوین به تعدادی است که می توان زمانی سه روزه و بیشتر را برای تماشاشان در نظر گرفت، اما در یک برنامه فشرده می توان 10 تماشای برتر این شهر را در یک گردش یک روزه هم تماشا کرد. در ادامه مهمترین آثار تماشای قزوین معرفی می شوند.

کاخ چهلستون

کاخ و موزه چهلستون مهمترین اثر تاریخی قزوین و یکی از نمادهای این شهر است. این کاخ در زمان شاه تهماسب صفوی که قزوین مرکز ایران بود، ساخته شد و از نمونه همنام خود در شهر اصفهان چند دهه قدیمی تر است. در حال حاضر، این کاخ از آن رو که قزوین از مراکز مهم خوشنویسی ایران بوده، به موزه خوشنویسی تبدیل شده و همه روزه از ساعت 9 تا 18 پذیرای بازتماشامایندگان است. کاخ چهلستون در میدان آزادی (سبزه میدان) واقع شده است.

موزه شهر

موزه شهر در میدان آزادی (سبزه میدان) و در شرق باغ و عمارت چهلستون واقع شده است. در این موزه که به معرفی تاریخ قزوین اختصاص پیدا نموده، آثاری از دوران پیش از تاریخ، دوران تاریخی و دوران اسلامی به نمایش درآمده است. بسیاری از این آثار از حفاری های دشت قزوین به دست آمده اند. موزه شهر هم بجز روزهای سوگواری رسمی، همه روزه از ساعت 9 تا 18 به روی گردشگران گگردده است.

بازار قزوین و سرای سعدالسلطنه

بازار قزوین بازاری عظیم با فضاهای متعدد و معماری بسیار شکوهمند است؛ به گونه ای که زیبایی راسته ها و سراهای آن، عموم گردشگران را مبهوت می سازد. کالبد کنونی این بازار مربوط به دوره صفویه و پس از آن است و بیشتر بناهای فعلی در دوره قاجار ساخته شده اند. این بخش ها عبارتند از:

سرای سعدالسلطنه، سرای وزیر، سرای حاج رضا، سرای رضوی (سرای شاه)، تیمچه های روباز و سر پوشیده و راسته قیصریه.

جالب ترین بخش بازار کاروانسرای سعدالسلطنه است که لقب عظیمترین مجموعه کاروانسرای درون شهری ایران را یدک می کشد و از آثار دوره ناصرالدین شاه قاجار است. این سرا و بازار مجاور آن، یعنی بازار وزیری، در سالیان اخیر به شایستگی بازسازی شده اند و انتظار می رود که در آینده ای نزدیک، به قلب گردشگری قزوین تبدیل شوند. مجموعه بازار قزوین در خیابان امام خمینی واقع شده است.

مسجد جامع قزوین

مسجد جامع قزوین روی پایه های یک آتشکده پیش از اسلام ساخته شده و بنای اولیه آن احتمالاً مربوط به دوره هارون الرشید عباسی است. این مسجد، کلکسیونی از معماری دوره های مختلف تاریخی را به نمایش می گذارد؛ چندان که آثار مهمی از دوره سلجوقی، صفوی و تا حدودی قاجار را در خود جای داده است.

اکنون در شبستان غربی مسجد، موزه سنگ و سفال را برپا نموده اند که آثار موجود در آن مشتمل بر انواع سفالینه ها، سنگ نگاره ها، ارسی ها، کاشی ها و انواع گچبری های تاریخی است. مسجد جامع عتیق قزوین در خیابان سپه (شهدا) واقع شده است و هر روز از ساعت 9 تا 18 قابل بازدید است.

مسجدالنبی

مسجدالنبی با 14هزار مترمربع مساحت، از عظیمترین مساجد تاریخی قزوین و یادگاری از دوران فتحعلیشاه قاجار است. این مسجد که گاه مسجد سلطانی هم خوانده می گردد، در خیابان امام خمینی، جنب بازار قزوین قرار گرفته و نمازآدینه این شهر در آن برگزار می گردد. در مسجد در بیشتر ساعات روز باز و محل عبور و مرور رهگذران است.

حمام قجر

حمام قجر از عظیمترین و قدیمی ترین حمام های قزوین و صندلی موزه مردم شناسی این شهر است. این حمام برخلاف نام خود، در دوره صفویه، به وسیله یکی از سرداران شاه عباس ساخته شده و بیش از 400 سال قدمت دارد. در حمام قجر، جلوه هایی از تاریخ اجتماعی قزوین را در سه بخش اقوام، آداب و رسوم و مشاغل به نمایش گذاشته اند. این حمام در خیابان عبید زاکانی واقع شده و زمان بازدید از آن همه روزه از ساعت 9 تا 30 :19 است.

سردر عالی قاپو و خیابان سپه

قزوین در دوره شاه تهماسب صفوی، دارای کاخی به نام عالی قاپو بود که اکنون تنها سردر شکوهمند آن به جای مانده است. این سردر رو به خیابان سپه (شهدا) چهره می گشاید که خود نخستین خیابان ایران به تعداد می رود و حدود 500 سال قدمت دارد. این خیابان منبع الهام در ساخت خیابان چهارباغ عباسی در اصفهان بوده است.

حسینیه امینی ها

حسینیه امینی ها در واقع یک خانه عظیم تاریخی است که برای انجام مراسم مذهبی بویژه سوگواری محرم مورد استفاده قرار می گیرد و به همین دلیل به حسینیه معروف شده است. این خانه با چند دست حیاط در دوره قاجار ساخته شده و متعلق به یکی از تجار عظیم قزوین به نام حاج محمدرضا امینی بوده است. زیباترین بخش خانه امینی ها سه تالار عظیم و مجلل آن است که با ارسی های 9 دهنه و گره چینی شده از هم جدا می شوند. در حسینیه امینی ها به طور معمول بسته است اما سریدار آن همواره در را به روی گردشگران می گشاید. این حسینیه در خیابان مولوی واقع شده است.

آرامگاه حمدالله مستوفی

این آرامگاه هفت صد ساله با نمای آجری خود، یکی از زیباترین آثار تاریخی قزوین و متعلق به حمدالله مستوفی، مورخ عظیم ایران در عصر ایلخانان مغول است. آرامگاه در خیابان طالقانی، کوچه مستوفی قرار گرفته و با وجود علاقه مندی گردشگران به تماشا آن، درهایش در بیشتر روزهای هفته بسته و موجب نارضایتی گردشگران است.

شاهزاده حسین

شاهزاده حسین فرزند دو ساله امام رضا(ع) بود که گفته می گردد در خلال سفر تاریخی ایشان از مرو به خراسان در قزوین از جهان رفت و در همین شهر دفن شد. بنای اصلی بقعه او از آثار دوره صفویه و از حیث معماری بسیار نفیس است. بعلاوه سر در این امامزاده یکی از نمادهای شهر قزوین به تعداد می رود. برای تماشا و زیارت بقعه شاهزاده حسین، باید به خیابان جمهوری اسلامی، محله خندقبار رفت.

دروازه تهران و در کوشک

قزوین در دوره های مختلف تاریخی مثل بیشتر شهرهای کهن ایران برج و بارو و دروازه داشته که از آن میان تنها دو دروازه به جای مانده است. یکی دروازه تهران در جنوب شهر و در کنار میدان تهران قدیم است که باز یکی از نمادهای شهر قزوین به تعداد می رود و دیگری دروازه در کوشک که به سمت الموت و شکارگاه های شمال قزوین باز می شده و در انتهای خیابان آزادی (نادری) جای دارد.

آب انبارهای قزوین

قزوین دارای آب انبارهای عظیمی است که بعضی شان مانند آب انبار سردار عظیم در خیابان راه آهن، جزو عظیمترین آب انبارهای ایران قرار می گیرند. ضمناً باید از آب انبار حاج کاظم در انتهای خیابان تبریز نام برد که شهرتش را مدیون سردر کاشیکاری، طاق رسمی بندی و کتیبه سنگی و دو بادگیر خود است. آب انبار مسجد جامع قزوین هم در نوع خود بسیار تماشای است. آب انبارهای قزوین در روزهای پنجشنبه و آدینه و هم تعطیلات رسمی از 9 تا 18 قابل بازدید هستند.